MÂTURÎDÎ’YE GÖRE HABER VE ÇEŞİTLERİ
DOI:
https://doi.org/10.47980/Keywords:
Te’vilatü’l Kur’an, haber, vahiy, mütevatir, ahad, mursel, mevkuf, İmam Maturidi, merfuAbstract
Ehl-i Sünnet kelâmının iki önemli mezhebinden biri olan Mâturîdîliğin imamı büyük âlim Ebû Mansur Muhammed Muhammed es-Semerkandî el-Mâturîdîdir. Özellikle Kelam, Tefsir, Fıkıh ve Usûl ilimlerinde yeri tartışılmaz birisidir. Mâturîdî’nin haber/hadis anlayışının belirlenmesi eskide olduğu gibi günümüz haber/hadis anlayışı için de önem arz etmektedir. Makalede Mâturîdî’nin hadis ilmindeki yeri, günümüz açısından taşıdığı önem, mevcut Hadis ilmi anlayışına katkısı ve genel anlayıştan ayrılan özgün yönleri belirlenerek ve rivâyet metodundaki ilkeleri ortaya konulmaya çalışılmıştır. Mâturîdî, Kur’ân’dan sonra dinin ikinci kaynağı kabul edilen haberin yeri ve konumunu bilgi sistemi içerisinde ele almıştır. Mâturîdî’nin bilgi sisteminde haber, kaynağı bakımından ikiye ayrılmaktadır. Birincisinin kaynağı bizzat Allah’ın kendisidir. Bu haber, Allah’tan Peygamber’e gelirken vahiy, Peygamber’den bize intikal ederken de haber-i resûl olmaktadır. Haberi Resûlü de mütevâtir haber ve âhâd haber olarak iki kısma ayırmaktadır.
References
Erdemci, Cemalettin, Kelâm İlminde Haberin Epistemolojik Değeri, Dinbilimleri Akademik Araştırma Dergisi VI (2006), Sayı: 1.
Heysemî, Alî b. Ebî Bekr b. Süleyman, Mecmau’zZevâid ve Menbau’l-Fevâid, Dâru’l-Fikr, Beyrut, 1412.
İbn Hacer, el-Askalânî, Nuhbetu’l-Fiker şerhi, (Nuzhetu’n-Nazar fî Tavzihi Nuhbeti’l-Fiker), (çev. Talât Koçyiğit), AÜİF Yay., Ankara Üniversitesi
Basımevi, 1971.
İbn Manzûr, Muhammed b. Mükerrem b. Ali elEnsari, Lisânu’l-Arab, Dâru Sâdır, Beyrut, trs., 5. Kahraman, Hüseyin. Maturidilikte Hadis Kültürü. –Bursa. Arasta yayinlari, 2001.
Koçyiğit, Talât, Hadis Istılahları, Ankara Üniversitesi Basımevi, II. Baskı, Ankara, 1985.
Koçyiğit, Talât, Hadis Usûlü, AUİF Yay., Anakara Üniversitesi Basımevi, 1967.
Mâturîdî, Ebû Mansur Muhammed b. Muhammed, Kitâbü’t-Tevhîd, (thk. M. Fethullah Huleyf), İstanbul 1979. 54 E-ISSN 2181-189X ISSN 2181-1881
Mâturîdî, Ebû Mansûr, Te’vîlâtu’l-Kur’ân, (thk. Bekir Topaloğlu ve Ahmet Vanlıoğlu), Dâru’l-Mîzân Yay., İstanbul, 2005.
Nesefî, Ebu’l-Muîn Meymûn b. Muhammed b. Muhammed b. Mekhûl, Tebsiratu’l-Edille (nşr. Claude Salamê), Dımaşk, 1990-93.
Özcan, Hanifi, Mâturîdî’de Bilgi Problemi, MÜİFVY, III. Baskı, İstanbul, 2012.
Özdeş, Talip, “Maturidi’nin Fıkhi Yönü ve Metodu Üzerine Bazı Değerlendirmeler”, CÜİFD, Sayı 2, Sivas, 1998.
Özen, Şükrü. Ebû Mansûr el-Mâtüridî’nin Fıkıh Usûlünün İnşâsı. –Ankara. Otto, 2018.
Pekcan, Ali, İmâm Mâturîdî’nin “Usûl-i Fıkh’a Dair Görüşleri ya da “Meâhizu’ş-Şerâi”i Yeniden Kurmaya Çalışmak, Dinbilimleri Akademik Araştırma
Dergisi IV, (2004), Sayı: 2.
Topaloğlu, “Mâturîdî”, DİA, XXVIII, 153.
Topaloğlu, Bekir, Kitâbu’t-Tevhîd Açıklamalı Tercümesi, İSAM Yay., İstanbul, 2013.
Tuğlu, Nuri, Mâturîdîliğin Hadis Anlayışı, Milel ve Nihal, İnanç Kültür ve Mitoloji Araştırmalar Dergisi, VII, sayı 2, Mayıs Ağustos 2010.
Yavuz, Y. Şevki, “Haber-i Vâhid”, DİA, XIV.