O‘RTA ASR MUSULMON MAMLAKATLARIDA SALOMATLIK MASKANLARINING tadrijiy rivoji
DOI:
https://doi.org/10.47980/MOTURIDIY/2023-3/10Keywords:
shifoxona, Bimariston, Nuriy shifoxonasi, Mansur shifoxonasi, o‘rta asr islomiAbstract
O'rta asrlar islom olamidagi shifoxona tizimining rivojlanishi butun dunyo bo'ylab zamonaviy shifoxona tizimiga ko'p jihatdan o'z ta'sirini ko'rsatdi. U ko‘chma shifoxonalar kabi o'z davri uchun innovatsion g‘oyalar va amaliyotlarni tatbiq etish, tibbiyot maktablari va universitetlarini tashkil etish orqali tibbiy tadqiqotlarni rivojlantirish va shu soha mutaxassislariga qo'shimcha rag‘batlantirishlar joriy etildi. Bemorlarga rahm-shafqat va insonparvar munosabatda bo‘lish asnosida sog‘lom shifoxona boshqaruvi uchun muhim poydevor yaratdi. Ayol xodimlar bandligini rag‘batlantirish, innovatsion texnologiyalarni joriy etish nuqtai nazaridan yetakchi bo‘ldi. Tibbiyot muassasalari va sog'liqni saqlash tizimi va tibbiy etikani joriy etish kabi bir qator ishlar amalga oshirildi. Bu xususiyatlar o'rta asrlardagi islom shifoxonalarini o'z davrining zamonaviy shifoxona tizimini joriy etishga turtki bo'lib xizmat qildi. Ushbu shifoxonalarning moddiy bazasi qirollik huzuridagi vaqf xayriya fondlari tomonidan ta'minlangan.
References
Taqiyuddin al-Muqriziy. (1997). Al-Mavaiz val e'tibor bizikril xutot val osor. Bayrut: Dorul kutub al-ilmiyya.
Shamsiddin Zahabiy. (1997). Tariyxul islam va vafayot al-mashohir val a'lam. Bayrut: Dorul kutub arobiy.
Ibn Kasir. (1998). Al-Bidoya van nihoya. Bayrut, Dor ihyaut turos al-arobiy.
Ibn Xaldun. (1988). Tarixu Ibn Xaldun. Bayrut: Dorul fikr.
Ahmad Isobek. (1981). Tariyxul bemoriston fil islam. Qohira: Dar ar-Roid al-arobiy.
Ibn Abi Usaybiya. (1891). Uyunul anbo fi tobaqot
al-atibbo. Bayrut: Maktaba dorul hayat.
Muhammad Boqir Majlisiy. (1897). Biharul anvor. Bayrut: Muassasa al-vafo.
Ibn Kasir. (1998). Al-Bidoya van nihoya. Bayrut, Dor ihyaut turos al-arobiy.
Izzuddin ibn Asir. (1881). al-Kamil fit-tarix. Bayrut: Darul kitob al-aroibiy.
Ibn Javziy. (1971). Al-Muntazam fiy tariyxil umam val muluk, Bayrut: Darul kitob al-ilmiyya.
Shamsiddin Zahabiy. (1997). Tariyxul islam va vafayot al-mashahir val a'lam. Bayrut: Dorul kutub arobiy.
Ibn al-Vardiy. (1971). Tariyxu ibn al-Vardiy, Bаyrut: Darul kutub al-ilmiyya.
Badruddin Ayniy. (1891). Aqdul jimon fiy tariyxi ahl az-zamon. Qohira; Hay'at al-Misriyya al-Omma lil-kitob. 1891.
Sigrid Hunke. (1964). Shams al-arob tastatiy'u ala
al-g'orb. Bayrut: Dor as-sodr.
Ja'far Murtazo Amoliy. (1983). al-Odob at-tibbiyya fil islam ma'a lamha an tariyx at-tib.Qohira: Jamiatul mudarrisin fil havzaal-ilmiyya.
Michael W. Dols. (1987). The Origins of the Islamic Hospital: Myth and Reality. Bulletin of the History of Medicine 61, no. 3.
Lawrence I. Conrad. (1995). The Arab-Islamic Medical Tradition. in The Western Medical Tradition: 800 Bc to Ad 1800.
Anand J. (2007). Etymology of the Word 'Bimaristan', Journal of the royal society of Medicine 100, no. 2.
Howard R. (1995). Turner, Science in Medieval Islam: An Illustrated Introduction.
Dunlop. (2013). Bimaristan in Early Period and Muslim East. McGrew, Hospital.
Turner. (1997). Science in Medieval Islam: An Illustrated Introduction.
Rafat Jan. (1996). Rufaida Al-Asalmiya, the First Muslim Nurse," Image: the Journal of Nursing Scholarship 28, no. 3.
Shapur Shahbazi. (2012). Gondešapur: The City, in Encyclopaedia Iranica, ed. Ehsan Yarshater .
Andrew C Miller. (2006). Jundi-Shapur, Bimaristans, and the Rise of Academic Medical Centres. Journal of the Royal Society of Medicine.
Pormann and Savage-Smith. (2007). Medieval Islamic Medicine.
Kevin Van Bladel. (2013). Barmakids, in Encyclopaedia of Islam, THREE, ed. Gudrun Krämer, et al.
Emilie Savage-Smith. (1994). Islamic Culture and the Medical Arts. http://www.nlm.nih.gov/exhibition/islamic_medical/index.html.
François P. Retief and Louise Cilliers. (2005). The Evolution of Hospitals from Antiquity to the Renaissance Acta Theologica Supplementum.
Retief and Cilliers. (the year of publication is not indicated). The Evolution of Hospitals from Antiquity to the Renaissance.
Lev. (the year of publication is not indicated). Charity, Endowments, and Charitable Institutions in Medieval Islam.
Abu Bakr Al-Khassaf. (2008). A Ninth Century Treatise on the Law of Trusts (Being a Translation of Al-Khassaf, Ahkam Al-Waquf), trans. Gilbert Paul Verbit .
Ann K.S. Lambton. (2013). Wakf in Persia, in Encyclopaedia of Islam, Second Edition, ed. P. Bearman, et al.
David S. Powers. (1993). The Islamic Inheritance System: A Socio-Historical Approach, Arab Law Quarterly 8, no. 1.
Sabra. (2001). Poverty and Charity in Medieval Islam: Mamluk Egypt, 1250–1517.
Cyril Elgood. (1932). A Medical History of Persia and the Eastern Caliphate: From the Earliest Times until the Year A.D.
John J. Donohue. (2013). A.ud Al-Dawla, in Encyclopaedia of Islam, THREE, ed. Gudrun Krämer, et al.
Bürgel Ch. and Mottahedeh R., (1988). A‘od-Al-Dawla, in Encyclopaedia Iranica.
Duri A., (2013). Ba Hdād. in Encyclopaedia of Islam, Second Edition, ed. P. Bearman, et al.
Yvonne Dold-Samplonius. (2008). Sinan Ibn Thabit Ibn Qurra, Abi Sa'ed, in Complete Dictionary of Scientific Biography (Detroit: Charles Scribner's Sons.
Baron Carra De Vaux. (1993). Ṭibb, in First Encyclopaedia of Islam: 1913–1936, ed. T. Houtsma.
Huff. (the year of publication is not indicated). The Rise of Early Modern Science: Islam, China, and the W.
Downloads
Submitted
Published
How to Cite
Issue
Section
License
Copyright (c) 2025 Lazizakhon Alidjanova (Author)

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License.