АЛОУДДИН УСМАНДИЙ САМАРҚАНДИЙНИНГ “МУХТАЛАФ АР-РИВОЯ” АСАРИ ҲАҚИДА

Authors

  • Отабек МУҲАММАДИЕВ Имом Бухорий халқаро илмий-тадқиқот маркази директори ўринбосари. Дамариқ-1 кўчаси, 83-уй, 703060, Самарқанд

DOI:

https://doi.org/10.47980/maturidiylik.2022max.039

Keywords:

калом, фиқҳ, тафсир, Усмандий, Самарқандий, Мухталаф ар-ривоя, “Шарҳ ал-манзума”, хилоф

Abstract

Мақолада буюк ватандошимиз Алоуддин Усмандий Самарқандийнинг фиқҳга оид “Мухталаф ар-ривоя” (Ривоят (қараш)ларнинг турлилиги) асарининг ўзига хос хусусиятлари таҳлил қилинган. “Мухталаф ар-ривоя”нинг аҳамияти ихтилофли масалалар борасида ёзилган асарлар орасида энг дастлабкиси ҳамда эътиборлиси бўлганлиги билан изоҳланади. “Ал-Ҳидоя”, “ал-Биноя”, “Фатҳ ал-қодир”, “ал-Иноя”, “Табйин ал-ҳақоиқ”, “Ҳошияту аш-Шалабий”, “Ҳошияту Ибн Обидин” ва бошқа ҳанафий фиқҳига оид манба ва матнлар муаллифларидан аксарияти ушбу асарга мурожаат қилгани ҳам бунинг далилидир. Бу асарнинг ўзига хос энг муҳим томони шундаки, у аввал бир нечта китобга, сўнгра бир нечта бобларга тақсимланади. Ҳар бир китобда келган боблар эса Абу Ҳанифа ва унинг энг яқин шогирдлари Имом Муҳаммад Шайбоний, Абу Юсуф ва Зуфар, шунингдек, Имом Шофеийнинг ҳанафий мазҳабига хилоф бўлган сўзлари ҳамда Имом Моликнинг ҳанафий мазҳабига хилоф бўлган сўзлари каби бир нечта бобларга тақсимланиб келтирилган.

References

Абу Саъд Абду-л-Карим ас-Самъоний. Насаб­нома. (Арабчадан Абдулғаффор Раззоқ таржи­маси). –Бухоро:1999. Ж.1.

Ҳожи Халийфа. Кашф аз-зунун ан асомиъ

ал-кутуб ва ал-фунун. –Байрут: Дор ал-кутуб ал-илмийя, 1992.

Абу Лайс ас-Самарқандий. Мухталаф ар-ривоя. Алоу-л-Олам ас-Самарқандий ривояти ва тартиби. Др. Абдурраҳмон ибн Муборак ал-Фараж таҳқиқи.

–Байрут: Мактаба ар-рушд, 2005.

Бадруддин Айний. Ал-Биноя фи шарҳ ал-Ҳидоя (Ҳидояни шарҳида иншоот). –Байрут: Дор ал-фикр, 1980. Ж.6.

Абу Бакр Розий, ал-Жассос. Мухтасар

ат-Таҳовийнинг ҳошияси. –Мадинаи мунаввара: Дорус Сирож, 1983.

Жалолиддин Суютий. Ал-Жомиъ ас-сағир.

–Қоҳира: Дорул фикр, 1994. Ж.4.

Абдулҳай Лакнавий. ал-Фавоид ал-баҳийя фи табақот ал-ҳанафийя. −Қозон: Матбаат ал-хизона, 1903.

Brockelmann С. GAL (Geschichte der arabischen Littérateur). –Leiden-Boston, 1902. Vol. 1.

Фуaд Сезгин. Тapиху-т-туpосил-apaбий // Фaҳмий Ҳижозий apaб тилигa тapжимaси. 20 жилдли. –Ap-Pиёд: Жомиaту-л-имaм Муҳaммaд ибн Сaуд

aл-ислaмия, 1991.

Ramadan Şeşen. Mukhtarat min al-Makhtutal al-Arabiyyat al-Nadira fi Maktabat Türkiye. –Istanbul: IRCICA, 1997. Ж.2.

Ибн Ҳишом, Камолиддин ибн ал-Ҳумом. Фатҳ ал-қадир. –Қоҳира: Амирия, 1392. Ж.1.

Маҳмуд ибн Убайдуллоҳ, Жалолиддин ибн Шамсиддин Гурланий Хоразмий Ҳанафий. Кифоя шарҳ ал-Ҳидоя. –Байрут: Дорул кутубил илмийя, 2019. Ж.8.

Шаҳобуддин Аҳмад Шалабий. Табйин ал-ҳақоиқ шарҳ Канзуд дақоиқ. Ж.4. –Қоҳира: Амирия, 1896.

Шаҳобуддин Аҳмад Шалабий. Ҳошият аш-Шалабий. Ж.5. –Қоҳира: Амирия, 1896.

Downloads

Submitted

2025-04-19

Published

2022-12-10

How to Cite

(1)
МУҲАММАДИЕВ, О. . АЛОУДДИН УСМАНДИЙ САМАРҚАНДИЙНИНГ “МУХТАЛАФ АР-РИВОЯ” АСАРИ ҲАҚИДА. moturidiylik 2022, 2 (Maxsus son), 20-26. https://doi.org/10.47980/maturidiylik.2022max.039.

How to Cite

(1)
МУҲАММАДИЕВ, О. . АЛОУДДИН УСМАНДИЙ САМАРҚАНДИЙНИНГ “МУХТАЛАФ АР-РИВОЯ” АСАРИ ҲАҚИДА. moturidiylik 2022, 2 (Maxsus son), 20-26. https://doi.org/10.47980/maturidiylik.2022max.039.

Similar Articles

1-10 of 144

You may also start an advanced similarity search for this article.