ЁТ ҒОЯЛАР ТАЪСИРИГА ТУШИБ ҚОЛГАН ШАХСЛАРНИ ЖАМИЯТГА МОСЛАШТИРИШНИНГ САУДИЯ АРАБИСТОНИ ТАЖРИБАСИ

Authors

  • Улуғбек ЖЎРАЕВ Ўзбекистон халқаро ислом академияси ҳузуридаги Имом Мотуридий халқаро илмий-тадқиқот маркази илмий ходими. A.Қодирий кўчаси 11-уй, 100011, Тошкент

DOI:

https://doi.org/10.47980/maturidiylik.2022max.042

Keywords:

“Меҳр” операцияси, экстремизм, радикаллашув, маслаҳат дастури, латент террорчи гуруҳлар, реабилитация, ижтимоийлашув, “Гуантанамо”

Abstract

Саудия Арабистон Подшоҳлигида экстремизмга қарши курашишнинг “юмшоқ” услубларига асосланган тажрибалари халқаро миқёсда эътироф этилган бўлиб, ушбу тажриба ёт ғоялар таъсирига тушиб қолган шахсларнинг жамиятга мослашувини таъминлашга қаратилган механизмларни янада такомиллаштиришга хизмат қилади. 
Барча мусулмон мамлакатлари сингари Саудия Арабистонида ҳам экстремизм ва терроризм каби иллатлар билан курашиш долзарб вазифалардан ҳисобланади. Шунинг учун мамлакатда ёт ғоялар таъсирига тушиб қолган шахсларни реабилитация қилиш, соғлом ижтимоий муҳитга мослаштириш ҳамда қатъий ўжар, қайсар руҳдаги жиҳодчиларни мутаассиблик ғояларидан қайтариб олишга қаратилган бир қатор дастурлар ишлаб чиқилган.  Бундай Давлат дастурларидан бири “PRAC” (Prevention, Rehabilitation and Aftercare) деб номланиб, унда экстремизм профилактикаси, мутаассиблашган шахсларни соғлом жамиятга қайтариш ҳамда озодликка чиқарилганларга келгусида моддий кўмак кўрсатиш асосий вазифалар сифатида белгиланган. Мақолада Саудия Арабистонида жамиятнинг ўзига хос хусусиятлари бўйича тадқиқот олиб борилиб, шу асосда маълумотлар тақдим этилган.

References

Boucek Christopher. Extremist Re-education and Rehabilitation in Saudi Arabia // Leaving Terrorism

–Behind: Individual and Collective Disengagement. Tore Bjorgo and John Horgan, eds. –New York: Routledge, 2009.

Н.А.Нефляшева. “Только идеи могут бороться с идеями”. Дерадикализация исламистов в Саудовской Аравии // Исламоведение. 2019. Т.10, № 4.

N.A.Nefliasheva. “Only Ideas Can Fight Ideas”. The Deradicalization of Islamists in Saudi Arabia // Islamovedenie. 2019. V. 10, № 4.

Chopra Anuj. Jihadists go to Rehab at ‘5-star’ Saudi Center. The Times of Israel. November 29, 2017.

Boucek Christopher. Saudi Arabia’s “Soft” Counterterrorism Strategy: Prevention, Rehabilitation, and Aftercare. Carnegie Papers. Middle East Program. September 2008. № 97. URL: https://carnegieendowment.org/files/cp97_boucek_saudi_final.pdf (reference date: 15.02.2019).

Macleod Scott. Postcard: Saudi Arabia. Time. October 18, 2007.

N.A.Nefliasheva. “Only Ideas Can Fight Ideas”. The Deradicalization of Islamists in Saudi Arabia // Islamovedenie. 2019. V.10, № 4.

Ansary F.Abdullah Combating Extremism: A Brief Overview of Saudi Arabia’s Approach. URL: https://mepc.org/combating-extremism-brief-overview-saudi-arabiasapproach. (reference date: 01.10.2019).

Downloads

Submitted

2025-04-19

Published

2025-04-19

How to Cite

(1)
ЖЎРАЕВ, У. ЁТ ҒОЯЛАР ТАЪСИРИГА ТУШИБ ҚОЛГАН ШАХСЛАРНИ ЖАМИЯТГА МОСЛАШТИРИШНИНГ САУДИЯ АРАБИСТОНИ ТАЖРИБАСИ. moturidiylik 2025, 2 (Maxsus son), 41-45. https://doi.org/10.47980/maturidiylik.2022max.042.

How to Cite

(1)
ЖЎРАЕВ, У. ЁТ ҒОЯЛАР ТАЪСИРИГА ТУШИБ ҚОЛГАН ШАХСЛАРНИ ЖАМИЯТГА МОСЛАШТИРИШНИНГ САУДИЯ АРАБИСТОНИ ТАЖРИБАСИ. moturidiylik 2025, 2 (Maxsus son), 41-45. https://doi.org/10.47980/maturidiylik.2022max.042.