Германияда экстремизмга қарши курашиш тажрибаси таҳлили
DOI:
https://doi.org/10.47980/MOTURIDIY/2024-3/9Keywords:
диний бағрикенглик, экстремизм, терроризм, хавфсизлик, Германия тажрибаси, ижтимоий муносабатлар, профилактика, радикаллашувAbstract
Бугунги кунда инсоният ҳаётига таҳдид солаётган асосий хавф-хатарлар сифатида майдонга чиққан экстремизм ва терроризм каби бузғунчи унсурларнинг дунёга тарқалиши ҳамда аҳоли томонидан экстремистик қарашлар ва ғояларга берилиш, алданиш ёки асосий мафкура сифатида эргашиш ҳолатларининг юзага келаётгани салбий тенденциялардан бири бўлиб ўзини намоён қилмоқда. Бундай жараёнларнинг маълум давлат миқёсида мавжуд бўлиши эса унинг барқарорлигига раҳна солиши ва жамиятнинг пароканда бўлишига замин яратади. Шу сабабли, экстремизм ва терроризм билан боғлиқ оқибатларининг юзага келиши ва ривожланишининг олдини олиш борасида жаҳон тажрибасини ўрганиш асносида давлат хавфсизлигига таҳдид солиши мумкин бўлган иллатларга қарши курашиш амалиётининг самарадорлик даражасини янада оширишга эришиш мумкин бўлади. Сабаби, дунёнинг кўплаб давлатларида, айниқса, ривожланган Ғарб мамлакатларида экстремизм ва терроризм билан боғлиқ ҳолатларни бартараф қилиш бўйича катта тажриба мавжуд бўлиб, уларни тадқиқ қилиш муҳим аҳамият касб этади. Бундай мамлакатлар қаторида Франция, Германия, Англия, Италия каби бир нечта Европа давлатларини ҳам мисол қилиб кўрсатиш мумкин.
Мазкур мақолада Европа давлатлари қаторида экстремизм ва терроризмга қарши курашиш бўйича ноодатий услуботлари билан ажралиб турадиган Германия давлати тажрибасидан намуна сифатида келтирилган бўлиб, унинг ўзига хос хусусиятлари, амалга ошириш механизмлари, самарадорлик кўрсатгичлари таҳлил қилинган. Шу билан бирга, Германия тажрибасининг экстремизм ва терроризм профилактикаси доирасида давлат ва нодавлат ташкилотларнинг ўзаро мувофиқликда фаолият олиб бориш феноменига урғу берилган ҳолда унинг истиқболдаги ҳолати ҳақида маълумот берилади.
References
Köhler, D. (2021). Deradicalisation in Germany: Preventing and Countering Violent Extremism. Revista CIDOB d'Afers Internacionals, 128.
Heydemann, S. (n.d.). Countering Violent Extremism as a Field of Practice. United States Institute of Peace Insights, 1(1).
Kashaf, Sh., Starostin, R., & Kokhtachev, V. (2018). German Experience in the Prevention of Youth Radicalism and Islamophobia. Minbar. Islamic Studies, 11(3), 681–688.
Serikov, A. (2017). Experience in Combating Youth Extremism in Germany, the USA, and the UK: A Comparative Analysis. Philosophy and Law, (4), 83.
Beyzhanova, T. (2012). Countering Extremism in Germany: Legal Regulation and Interaction of Authorities. Legal Bulletin of DSU, (4).
Bundestag of Germany Bulletin. Retrieved from [https://www.fdpbt.de/sites/default/files/2020-09/1922753.pdf].
Information on the EXIT Deutschland Program Implementation. Retrieved from [https://www.exit-deutschland.de/start/].
Information on the Präventionsprogramm Wegweiser Program. Retrieved from [https://wegweiser.nrw.de/programm].
Bauer, F. (2017). Germany's Fight Against Extremism. Berlin: German Policy Institute.
Jones, M. (2019). Countering Global Terrorism: Policies and Practices. New York: Global Security Press.
Kamalov, A. R. (2019). The Experience of European States in Combating Extremism. St. Petersburg: Scientific Publication.
Müller, K. (2016). Historical Context of Extremism in Germany. Heidelberg: Historical Society Press.
Smith, D. (2018). The Role of Radicalization in Modern Society. London: ABC Publishing.
Weber, H. (2018). Preventing Violence and Radicalization in Germany. Munich: Security Studies Publishing.