ҲАКИМ ТЕРМИЗИЙНИНГ ИСЛОМ МАНБАЛАРИ ШАРҲИГА ОИД АСАРЛАРИ ТАСНИФИ

Authors

  • Zafar Fakhriddinov Head of the Department, Imam Maturidi International Scientific Research Center. A.Qadiri str. 11, 100011, Tashkent

DOI:

https://doi.org/10.47980/MOTURIDIY/2024-3/11

Keywords:

Ҳаким Термизий, Қуръон тафсири, ҳадислар шарҳи, ислом манбалари, луғатшунослик, тасаввуф, фиқҳ, ислом маърифати, таъвил, ислом илми, араб тили, методология

Abstract

. Мазкур мақола ислом илмларининг буюк алломаси Ҳаким Термизийнинг бой мероси, хусусан, Қуръон ва ҳадислар шарҳига қўшган бебаҳо ҳиссасини атрофлича таҳлил қилади. Ҳаким Термизийнинг асарлари исломий маърифий мероснинг ажралмас қисми сифатида тан олинган ва улардаги тафсир ва таъвилларга бағишланган ишлар Қуръон оятлари ва ҳадисларни чуқурроқ тушуниш учун муҳим манба ҳисобланади. Мақолада Термизийнинг асарларидаги луғатшунослик соҳасидаги таҳлиллари, уларнинг Қуръон тафсиридаги аҳамияти ва араб тилига оид лингвистик шарҳлари ўрганилади.
Шунингдек, мақолада унинг тасаввуф ва фиқҳ соҳаларига қўшган ҳиссаси ҳам алоҳида эътиборга олинади. Термизийнинг тасаввуфий қарашлари Ислом маънавияти ва ахлоқий тарбияга оид қимматли маълумотлар беради. Унинг исломий илмларни шакллантиришдаги ўрни, уларнинг замонавий ислом тадқиқотлари учун аҳамияти, методологик ёндашувлари ҳамда исломий анъаналарни сақлашдаги ижобий таъсири таҳлил қилинади. Мақола Термизийнинг диний билимларни бойитиш, уларни янги авлодга етказиш, шунингдек, ислом маданияти ва маърифатига бўлган ҳиссасини янада чуқурроқ англашни мақсад қилиб қўяди.
Унинг тафсирларидаги лингвистик услублари, уларнинг сўзларнинг луғавий ва шаръий маъноларини очиб беришдаги аҳамияти, араб тилининг маданий ва маънавий қадриятларини сақлашдаги роли ҳам атрофлича кўриб чиқилади. Шу билан бирга, мақолада унинг асарларидаги методологик ёндашувлар, исломий илмлар ва тасаввуфнинг ривожига қўшган ҳиссаси ҳамда уларнинг замонавий ислом илмлари учун долзарблиги ўрганилади.

References

al-Hakim al-Tirmidhi. (1965). Buduw ash-Sha'n. In Kitab Khatm al-Awliya (Usman Yahya, Ed.), p. 28. Beirut: al-Matbaa al-Katolikiyya.

Team of authors. (2018). Termizlik olimlar asarlarining jahon fondlaridagi qo'lyozmalari katalogi. Tashkent: Fan.

Huzaiyyan, R. (1998). Al-Hakim at-Termiziy wa Manhajuhu al-Hadisi fi Nawadir al-Usul. Cairo: al-Afaq al-Arabiya.

al-Khujwiri, Ali ibn Usman. (1926). Revealing the Hidden Behind the Veil (Kashf al-Mahjub). Critical text by V. Zhukovsky. Leningrad: State Academic Printing House.

Juyushi. (1980). Hakim Tirmidhi Muhammad ibn Ali – Study of His Works and Thoughts. Cairo: Dar an-Nahdhat al-Arabiyya.

al-Hakim al-Tirmidhi. (2020). Nawadir al-Usul. Scholarly-critical text. Tashkent: O'zbekiston International Islamic Academy. Vol. 4.

Usmonov, I. (2009). Nawadir al-Usul hikmatlari. Tashkent: Fan.

al-Hakim al-Tirmidhi. (1975). Al-Amthal min al-Kitab wa-as-Sunnah. Cairo: Dar an-Nahda bi-Misr li-t-taba' wa-n-nashr.

Usmonov, I. (2005). Al-Hakim at-Termiziyning "Nawadir al-Usul" asari hadis va tasavvufga oid muhim manba. PhD dissertation abstract.

al-Hakim al-Tirmidhi. (1969). Tahsil Nazair al-Qur'an. Edited by Husni Zaydan. Cairo: Matba'at as-Saada.

al-Hakim al-Tirmidhi. (2009). Bayan al-Farq Bayn as-Sadr wa-l-Qalb wa-l-Fu'ad wa-l-Lubb. Edited by Yusuf Walid

Mar'i. Amman: Mu'assasat Ahl al-Bayt li-l-Fikr al-Islami.

Mar'i, Yusuf Walid. (2009). Amman: Mu'assasat Ahl al-Bayt li-l-Fikr al-Islami.

Downloads

Submitted

2025-02-01

Published

2025-02-01

How to Cite

(1)
Fakhriddinov, Z. ҲАКИМ ТЕРМИЗИЙНИНГ ИСЛОМ МАНБАЛАРИ ШАРҲИГА ОИД АСАРЛАРИ ТАСНИФИ. moturidiylik 2025, 4 (3), 83-90. https://doi.org/10.47980/MOTURIDIY/2024-3/11.

How to Cite

(1)
Fakhriddinov, Z. ҲАКИМ ТЕРМИЗИЙНИНГ ИСЛОМ МАНБАЛАРИ ШАРҲИГА ОИД АСАРЛАРИ ТАСНИФИ. moturidiylik 2025, 4 (3), 83-90. https://doi.org/10.47980/MOTURIDIY/2024-3/11.

Similar Articles

31-40 of 100

You may also start an advanced similarity search for this article.