ФАТВОНИНГ ИЖТИМОИЙ АҲАМИЯТИ
DOI:
https://doi.org/10.47980/MOTURIDIY/2024-1/8Keywords:
ижтимоий, социал муаммо,cоциология, патология, анъанавий усул, социал дезорганизация ёндашуви, функционал ёндашув, альтернатив ёндашув, объектив ва конструктив ёндашувлар.Abstract
Ушбу мақолада ХХI асрга келиб кундан-кунга турли кўринишларда намоён бўлаётган глобал ижтимоий муаммоларга ечимлар топишнинг механизмларидан бири бўлган диний фатво бериш мавзусига доир фикрлар билдирилади. Мақолада ижтимоий муаммоларнинг «жамият тараққиёти учун жиддий таҳдид» солаётган ва ўз ечимларини топишни талаб этаётган масала сифатида намоён бўлаётганлигига эътибор қаратилади ва социология фанининг тадқиқот усуллари қаторида мусулмон жамиятини бошқариш механизмларидан бири сифатида диний фатволарнинг ижтимоий ролига эътибор қаратилиши ҳам долзарб масалалар сирасига киритилиши лозимлиги очиб берилади. Жамиятда тинчлик-барқарорлик бардавомлигини таъминлашда мусулмон уламоларининг, муфтийларнинг чиқараётган фатволари мусулмонлар турмуш тарзини тартибли бошқариш жараёнида алоҳида аҳамият касб этиши таъкидланади. Жаҳоннинг йирик ва машҳур фатво марказлари томонидан чиқарилаётган фатволарнинг муаммолар бўйича пайдо бўлаётган саволларга жавоб беришдаги роли ва ўрни мавзу бўйича амалга оширилган тадқиқот ишлари хулосалари асосида таҳлил қилинади.
References
Rubington E., Weinberg M.S. (eds.). (2003). Study of Social Problems: Seven Perspectives. N.Y. Oxford.
Rubington E., Weinberg M.S. (eds.). (1989). Study of Social Problems: Six Perspectives. N.Y. Oxford.
Alauddin Bukhari. Hayrat al-fuqaha. Library of the Muslim Board of Uzbekistan. MS 1124.
Asrorova L. (2018). «Hayrat аl-fuqaho» va «Fatovoyi Olamgiriya» asarlarining qiyosiy tahlili. Article. http://old.muslim.uz/index.php/maqolalar/item/4941-ajrat-ul-fu-a-o-va-fatovoji-olamgiriya-asarlarining-ijosij-ta-lili
Mamadiyev B.B. (2020). Musulmon davlatlari ulamolarining ertachi nikoh va ko‘pxotinlik haqidagi fatvolari.
Musurmonqulov O. (2015). Ijtimoiy-ma’naviy muamolar va ularning yechimlari. Tashkent: «Ma’naviyat».
Fuller R., Mayers R. (2001). Stadii sosialnoy problemy // Konteksty sovremennosti – II: Khrestomatiya. ed. S.A.Yerofeyeva. Kazan: Izd-vo Kaz. un-ta.
Khilgartner S., Bosk Ch. L. (2000). Rost i upadok sotsialnykh problem: konsepsiya publichnyx aren // Sredstva massovoy kommunikasii i sosialnыye problemy: Khrestomatiya. / compiled by I.G.Yasaveyev. Kazan: Izd-vo Kaz. un-ta.
Zarubina Yu.N., Serova Ye. A. (2021). Sosialniye problemy sovremennogo obshyestva.
islom.uz. Sunnatning usulul fiqhdagi o‘rni va uning asosida mazhablarning kelib chiqishi. https://islom.uz/maqola/591.
Smagulov T. (2014). Religiozniye postanovleniya (fetvy) - metod profilaktiki religioznogo ekstremizma.